SON KUŞLAR - SAİT FAİK ABASIYANIK
Kış, Ada’nın bir tarafından yerleşebilmek için rüzgarlarını poyraz,
yıldız poyraz, maestro, dıramudana, gün doğusu, batı karayel, karayel halinde
seferber ettiği zaman ;öteki yakada yaz, daha pılısını pırtısını toplamamış,
bir kenarı oldukça mahsun bir göçmen gibi oturmuştur. Gitmekle gitmemek
arasında sallanır bir halde, elinde bir pasaport, çıkınında üç beş altın
bekleyen bu güzel yüzlü göçmen tazeyi
benden başka bu ada da seven hemen hiç kimse yoktur, diyebilirim
_ Övünmek için değil _ Herkesin yeni başlayacak olan altı yedi aylık
soğuk hayata kendini şimdiden alıştırmak ve hazırlamak için bir şeyler yapmaya
çalıştı öyle günlerde ben, tembelliğim, hep kaçanı kovalayan huyumla yazın, o
güzel göçmenin peşine düşmüşümdür. Nerede yakalarsam orada kucaklarım onu. Kimi
bir çamın gölgesinde durgun ve güneşsizdir. Kimi bir çalılığın kenarındaki
çimenlikte bütün eski ihtişamıyla daha yeni başlamıştır.
Yazın daha parça parça, lime lime, bohça bohça eşyalarıyla gitmek
için fazla telaş etmediği Ada nın bu yakasında, hiç ev yoktur. Yalnız bir tek
kır kahvesi vardır.
Bir küçük koyun hemen beş on metre yukarısında, bir apartman terası
kadar ufak bu kır kahvesinin tahta masaları üstünde hala karıncalar gezer, hala
sinekler kahve fincanının etrafına konarlar. Bütün sesler kesilmiştir. Kimi
gökyüzünden bir uçak homurtusu gelir. İçindeki, şimdi Yeşilköy e inecek
yolcuları düşündüğüm, yalnız bu yazıyı yazarken oldu ondan evvelde uçaklar
geçmişti. Ama hiç, içindeki yolcuların Yeşilköy e neredeyse ineceklerini, daha
daha şu iki satır sonunda inmiş bile olduklarını düşünmemiştim.
Kahvecinin kendisi sevimsiz bir adamdır. Kahveciden çok, ters bir
devlet memuru hüviyeti taşır. Hastalıklı olmasa, doktorlar fazla yorulmamasını
salık vermemiş olsalar, dünyada kahveci olmazdı. Tersine, ben bütün ömrümce iyi
bir kahve bulamadığım için kahveci olamamışımdır. Bir kır kahvesi, bir köyün
kahvesinin üç beş gediklisi…Bundan güzel bir ömür mü olur, elli atmış senelik
yaşama bundan güzel başlar ve biter mi ?
Ağaçtan ağaca serilmiş beyaz çamaşırlar bu kadar durgun, güneşsiz,
ıslak bir şekilde ılık havada hiç kurumayacaklar. Bu kedi, tahta masanın üstüne
çıkmış, köpeğime durmadan homurdanacak mı ? Sandalyenin üstündeki vişneçürüğü
rengindeki delik çoraplar…Asmanın
yaprakları daha yemyeşil. Bizim bahçedeki kurudu bile.
Deniz, boz burnun a doğru başını almış gidiyor. Uzaklarda
görülen,İstanbul un neresi kim bilir ? sesler neden gelmiyor ?
Bir başka uçağın sesi gelmeye başladı. Bizim ada, uçakların
üstünden geçtikleri bir yol güzergahı olmalı ki, hep ya üstümden ya solumdan
geçip gidiyorlar.
Kedi sustu. Köpeğim gözünü kapadı. Karga sesleri geliyor şimdide.
Vaktiyle bu ada ya bu zamanda kuşlar uğrardı cıvıl cıvıl öterlerdi. Küme küme
bir ağaçtan ötekine konarlardı
İki senedir gelmiyorlar.
Belki geliyorlar da ben farkına varmıyorum.
Son bahara doğru bir takım insanların çoluk çocuk ellerinde bir kafes, Ada nın tek
tepesine doğru gittiklerini görürdüm. İçim cız ederdi.
Büyüklerin ellerinde bir birine yapışmış, pislik renginde acayip
çomaklar vardı. Bunlarla bir yeşil meydanın kenarına varır, bunları bir ufacık
ağacın altına çığırtkan kafesiyle bırakırlar,ağacın her dalına ökseleri
bağlanırdı. Hür kuşlar, kafesteki çığırtkan kuşun feryadına, dostluk,
arkadaşlık,yalnızlık sesine doğru bir küme gelirler. Çayırlıkta bir başka
ağacın gölgesinde gerekmiş çoluklu çocuklu kocaman herifler bir müddet
bekleşirler sonra kuşların üşüştüğü ağaca doğru yavaş yavaş yürürlerdi.
Ökselerden kurtulmuş dört beş kuş,bir başka ökseye doğru şimdilik uçup giderken
birer damlacık etleriyle birer tabiat harikası olan kuşları toplarlar, hemen
dişleriyle oracıkta boğarlardı. Ve hemen canlı canlı yolarlardı.
Hele bir tanesi vardı, bir tanesi. Çocukları bu işe seferber eden
de oydu. Ökseleri cumartesi gecesinden hazırlayanda… Konstantin isimli bir
herifti. Galata da bir yazı hanesi vardı. Zahiri tüccarıydı . Kalın, tüylü
bilekleri , geniş göğsü, delikleri kapanıp açılan üstü kara kara benekli bir
burnu, deriyi yırtmış da fırlamış gibi saçları, kısa kısa bir yürümesi, kalın
kalın bir gülmesi…O esmer ve sarışın arası iskeletlerin bir damlacık etlerinden
yapacağı pilavın hazzıyla pırpıl pırıl yanan krom dişleriyle nasıl koparırdı
kuşun iniğini, bir görseydiniz… Hani sessiz, zenginliğini belli etmez, mütevazı
adamdı da… Konu komşusu da sererdi hani. Hiç bir şeye, hiçbir şey dedikoduya
karışmazdı. Sabahleyin işine kısa kısa adımlarla koşarken, akşam filesini
doldurmuş vapurdan çıkarken görseniz iriliğine. Sallapatiliğine, karamanlı ağız
konuşuşuna, basit ama, hesaplı fikirlerine, iki kadeh atmışsa yine basit,
sevimli şakalarına karşı, hakkında kötü bir hüküm veremezdiniz. Kendi halinde,
işi yolunda, hesaplı yaşayan bin bir tanesinden biriydi.
Ama, güz mevsiminde birden bire böyle canavar kesildi. Akşam beş
otuz vapurunun arka tarafında yerleştiği iskemlesinde denizin üstünde oldukça mülayim
bakan gözlerini havaya kaldırır, eylül sonlarına doğru böyle şairane gök yüzüne
bakardı. Birden yüzünün ve gözlerinin parladığını gördünüz.
Havada ve denizdeki tirşe
maviliğin üstünde bir takım esmer damlacıklar görünürdü. Sağa sola oynarlar
sonra bir istikamet tutturur, bu esmer lekecikler geçip giderlerdi.
Konstantin efendi onları çok uzaktan geçtiklerini görebilirdi.
Gözlerini kısardı. Esmer lekelerin adalar istikametinde gittiklerini görür,
etrafına bakar, bir tanıdık görecek olursa gözünü kırpar, gökyüzüne bir işaret
çakar:
Bizim pilavlıklar geldi, derdi. Kuşlar pek yakından geçmişse,
seslerini taklit ederek kalın dudaklarıyla dişlerinin arasından onlara
seslenirdi. Kuşların çoğunca aldandıklarına, bu sesi duyarak dost sesi sanıp
vapur etrafında bir dönüp uzaklaştıklarına şahit olmuşlardır. Havalar
sertleşir, poyrazlar,lodoslar birbirini kovalar günün birinde teşrinlerin
sonlarına doğru, ılık,hiç rüzgarsız,parça parça oynanmayan bulutlu,katlı
sümbüli günlerde, o, en çığırtkan kafes kuşunu nerden bulursa bulur mahalle
çocuklarını çağırttırır: bin tanesi iki yüz elli gram et vermeyen sakaları,
iskeletleri, Floryaları,aralarına karışmış serçeleri gökyüzünden birer birer
toplardı.
Seneler var ki kuşlar gelmiyor. Daha doğrusu ben göremiyorum. Güzün
o güzel günlerini penceremden görür görmez, Konstantin efendinin bulunabileceği
sırtları hesaplayarak yollara çıkıyorum. Bir kuş cıvıltısı duysam kanım
donuyor, yüreğim atmıyor. Halbuki sonbahar koca yemişler,beyaz esmer bulutları,
yakmayan güneşi, durgun maviliği, bol yeşili ile beraber olunca insan sulh,
şiir, şair,edebiyat,musiki,mesut insanlarla dolu anlaşmış,sevişmiş,açsız hırsız
bir dünya düşünüyor her memlekette kıra çıka her insan, kuş sesleriyle böyle düşünecekti.
Konstantin efendi mani oluyor. Zaten kuşlarda pek gelmiyor artık belki birkaç
seneye nesilleri de tükenecek.Her memlekette kaç tane Konstantin efendi var kim
bilir?kuşlardan sonra şimdi de milletin yeşilliğine musallat oldular geçen gün
yol kenarında ki yeşilliklere basmaya kıyamayarak yola çıkmıştım. Konstantin
efendi’nin günlerinden bir gündü , gökte hiçbir kuş
gözükmüyordu. Evden çıkarken isketemin kafesine incir yapıştırdım. İsketem tek
gözünü verip bana dostlukla bakmış incir çekirdeğini kırmaya çalışıyordu.
Onu, ev duvarının bir kenarına çaktığım çiviyi asmış,yola
çıkmıştım. Kuşlar yoktu şimdi havada ama, yolun kenarında yeşillikler vardı ya…
Baktım bu yeşilliklerin bazı yerleri sökülmüş. Biraz ileride dört çocuğa
rastladım yürüyorlar. Yeşilliklerin en güzel yerinde duruyor, bir kaldırım taşı kadar büyük bir parçayı belle
söküyorlar, bir çuvala dolduruyorlardı:
-Ne yapıyorsunuz, yahu? Dedim.
-Sana ne ? dediler.
Fukara üstleri yırtık pırtık yavrulardı.
-Canım, neden söküyorsunuz? Dedim
-Mühendis Ahmet Bey söktürüyor.
-Ne yapacak bunları?
-Yukarıda deri tüccarı Hollandalı var ya hani,onun bahçesini
düzeltiyorlar da…
-İngiliz çimi alsın,eksin,mademki herif zengin…
-İngiliz çimi ile bu bir mi ?
-Bu daha mı iyi ?
-İyi de laf mı ? bunu üstüne çimen mi olur ? Hollandalı öyle demiş.
Karakola koştum. Polislere haber verdim. Güya men ettiler gizli
gizli, gene çimenler yer yer söküldü. Mühendis Ahmet Beye ceza bile kesilmedi
Belediye talimat namesinde, yol kenarındaki çimenleri sökmek cezayı mucip
oluyormuş kuşları boğdular, çimenleri söktüler, yollar çamur içinde kaldı.
Dünya değişiyor dostlarım. Günün birinde gökyüzünde güz mevsiminde artık esmer
lekeler görmeyeceksiniz. Günün birinde yol kenarlarında toprak anamızın koyu
yeşil saçlarında görmeyeceksiniz. Bizim için değil ama, çocuklar,sizin için çok
kötü olacak. Biz kuşları ve yeşillikleri çok gördük.Sizin için kötü
olacak.Benden hikayesi...
SAİT FAİK ABASIYANIK
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder